Yaz aylarında arı ailələri sürətlə böyüyür, ana arı daha çox yumurta qoyur və arılar fəallaşır. Bu zaman arı yeşiyində sıxlıq yaranmaması üçün arıçının yuva genişləndirmə prosesini düzgün aparması vacibdir.
Bu məqalədə arı yeşiyi yuvasını yazda necə və nə vaxt genişləndirmək lazım olduğu, bunun üçün hansı üsulların daha effektiv olduğu izah edilir.
1. Yuvanı genişləndirmək üçün ən uyğun vaxt nə vaxtdır?
Əgər genişləndirmə çox tez aparılarsa, pətək soyuyar və pətək arıları yeni sahəni qızdıra bilməz. Gecikdirilərsə, pətəkdə sıxlıq yaranar və arılar köç edə bilər.
📌 Ən yaxşı vaxt:
✅ Havanın stabil +12…+15°C olduğu dövr.
✅ 6-7 çərçivə tam dolduqda.
✅ Arılar nektar gətirir və sürfələrin sayı artır.
2. Yazda arı yeşiyi yuvasını genişləndirmə üsulları
📌 1. Çərçivə ilə genişləndirmə (tək mərtəbəli pətəklərdə)
- 6-7 çərçivə tam dolduqda, 1-2 çərçivə hazır şan əlavə edilir.
- Bir neçə gün sonra vax çərçivəsi (vaxşina) qoyulur.
- Ailə böyüdükcə tədricən yeni çərçivələr əlavə edilir.
📌 2. Korpus əlavə edərək genişləndirmə (çoxmərtəbəli pətəklərdə)
- Ailə çox güclüdürsə, ikinci korpus yerləşdirilir.
- Yuxarı korpusa sürfə və bal olan çərçivələr qoyulur, aşağı korpusa isə ana arı və yumurta qoyması üçün vax çərçivələri yerləşdirilir.
Bu üsul arıların bərabər paylanmasını və sıxlığın qarşısını alır.
3. Genişləndirmə zamanı hava şəraitini nəzərə almaq lazımdır
✅ Güclü ailələr – hər 5-7 gündən bir yeni çərçivə əlavə edilə bilər.
✅ Orta güclü ailələr – genişləndirmə daha yavaş aparılmalıdır.
✅ Zəif ailələr – heç genişləndirilməməlidir, əvvəlcə gücləndirilməlidir.
4. Arı yeşiyi yuvasını genişləndirərkən buraxılan səhvlər
❌ Çox erkən genişləndirmə – arılar boş sahəni isidə bilməz.
❌ Təkcə şan əlavə etmək – çərçivələri yalnız şan ilə artırmaq arılara ağır yük gətirir.
❌ Həddindən artıq çərçivə əlavə etmək – arılar boş çərçivələri qorumaqda çətinlik çəkə bilər.
Nəticə
Arı yuvasının genişləndirilməsi arı ailəsinin sağlam inkişafı üçün vacibdir. Əsas qaydalar:
✅ Vaxtı düzgün seçmək.
✅ Arıların gücünü nəzərə almaq.
✅ Çərçivələri tədricən artırmaq.
Düzgün yanaşma ilə arılar sıxlıq və köç etmə riski olmadan daha güclü və məhsuldar olacaqlar.
