
Ana arı, arı ailəsinin ürəyidir. Onun sağlamlığı və məhsuldarlığı bütün koloniyanın gücünə, bal yığımına və inkişafına təsir göstərir. Lakin zaman keçdikcə ana arı qocalır, yumurta qoyma qabiliyyəti zəifləyir və ailənin idarəetməsi pisləşir.
Arı ailələrinin güclü və sağlam qalması üçün köhnə ana arıların müntəzəm olaraq dəyişdirilməsi vacibdir.
Bu məqalədə ana arının nə vaxt dəyişdirilməli olduğunu, köhnə ana arıların hansı problemlərə səbəb olduğunu və ən effektiv dəyişdirmə üsullarını izah edəcəyik.
1. Köhnə ana arı hansı problemləri yaradır?
❌ Az yumurta qoyur – ailənin sayı azalır.
❌ Zəif nəsil yetişir – arılar daha zəif və xəstəliklərə qarşı həssas olur.
❌ Köç etmə ehtimalı artır – ailə ana arını dəyişdirmək üçün köç edə bilər.
❌ Bal məhsuldarlığı azalır – işçi arıların sayı azaldığı üçün nektar toplanması zəifləyir.
❌ Arılar daha aqressiv olur – ana arının feromonu zəif olduqda arılar daha nizamsız və əsəbi olur.
Bu problemlərin qarşısını almaq üçün ana arı 1-2 ildən bir dəyişdirilməlidir.
2. Ana arının dəyişdirilməsinin vaxtı gəldiyini necə bilmək olar?
📌 Əsas əlamətlər:
🔹 Yumurta qoyma azalıb.
🔹 Pətəkdə çox sayda erkək arı var.
🔹 Arılar çoxlu ana arı hüceyrələri qururlar.
🔹 Arılar daha aqressiv olub.
Əgər bu əlamətlər varsa, ana arını dəyişdirməyin vaxtıdır.
3. Ana arı necə dəyişdirilməlidir?
✅ Yaxşı ana arı seçin – gənc və məhsuldar olmalıdır.
✅ Dəyişdirmə üçün ən yaxşı vaxt – yaz və yay aylarıdır.
📌 Əsas dəyişdirmə üsulları:
🔹 Birbaşa dəyişmə: Köhnə ana arı çıxarılır, 3-6 saat sonra yeni ana arı qəfəsdə buraxılır.
🔹 Yeni ailə yaratmaq: Gənc ana arı ilə kiçik bir ailə yaradılır və sonra əsas ailə ilə birləşdirilir.
🔹 Təbii dəyişmə: Arıların özlərinin yeni ana arı yetişdirməsinə icazə verilir.
Yeni ana arını həmişə qəfəs vasitəsilə təqdim etmək tövsiyə olunur ki, arılar ona öyrəşsinlər.
4. Ana arıların müntəzəm dəyişdirilməsinin üstünlükləri
✅ Güclü və sağlam arılar yetişir.
✅ Bal məhsuldarlığı artır.
✅ Arılar daha sakit olur.
✅ Köç etmə riski azalır.
Bu səbəbdən müntəzəm ana arı dəyişikliyi pasəkin inkişafı üçün vacibdir.
Nəticə
Ana arının dəyişdirilməsi güclü və sağlam arı ailəsinin əsas şərtlərindən biridir. Köhnə ana arılar yumurta qoyma qabiliyyətini itirdikcə, ailənin inkişafı zəifləyir.
Müntəzəm dəyişiklik arıların sayını, bal məhsuldarlığını və ailənin sabitliyini artırır.