Arılar zəhmətkeş və təşkilatlanmış canlılar olsalar da, bəzən arı yeşiyini tərk edə bilərlər. Bu hadisə arı koloniyasının dağılması adlanır və arıçı üçün böyük itkilərə səbəb ola bilər.
Arıların tərk etmə səbəbləri müxtəlifdir: bəslənmə çatışmazlığı, xəstəliklər, istilik, stress və ya köç etmə prosesi. Bunu qarşısını almaq üçün səbəbləri vaxtında müəyyən edib tədbir görmək vacibdir.
Bu məqalədə arıların uçub getməsinin əsas səbəblərini və onların qarşısını alma yollarını müzakirə edəcəyik.
1. Arılar niyə arı yeşiyini tərk edirlər?
📌 1. Köç etmə (rovyov prosesi)
Köç arıların təbii çoxalma prosesidir. Əgər pətək həddindən artıq doludursa və ya ana arı zəifləyibsə, bir qrup arı yeni yuva tapmaq üçün uçub gedir.
📌 2. Qida çatışmazlığı
Yaxınlıqda nektar mənbələri yoxdursa və ya arıçı çox bal götürübsə, arılar daha yaxşı yer tapmaq üçün uçub gedə bilər.
📌 3. Həddindən artıq istilik
Əgər yayda pətək çox qızırsa və ventilyasiya zəifdirsə, arılar istidən qaçmağa çalışırlar.
📌 4. Xəstəliklər və parazitlər
Varroa gənəsi, nozema və viruslar arıları zəiflədir və onların arı yeşiyini tərk etməsinə səbəb olur.
📌 5. Pestisidlər və kimyəvi maddələr
Yaxınlıqdakı tarlalarda istifadə olunan kimyəvi maddələr arıları zəhərləyə bilər və onları başqa yerə köçməyə vadar edir.
📌 6. Stress və təhlükə
Həddindən artıq səs-küy, tez-tez yoxlama, qarışqa və ya eşşəkarısı hücumları arıları uzaqlaşdıra bilər.
2. Arıların uçub getməsinin qarşısını necə almaq olar?
✅ Köçün qarşısını almaq üçün:
- Vaxtında çərçivə və əlavə korpuslar yerləşdirin.
- Yaşlı ana arıları cavanları ilə əvəz edin.
✅ Arılara qida təmin edin:
- Payızda çox bal götürməyin.
- Quraqlıq zamanı şəkər siropu və ya bal məhlulu ilə qidalandırın.
✅ Xəstəliklərin qarşısını alın:
- Varroa gənəsinə qarşı tədbirlər görün.
- Arıların sağlamlığını mütəmadi yoxlayın.
Nəticə
Arılar müxtəlif səbəblərə görə arı yeşiyini tərk edə bilərlər: təbii köç etmədən tutmuş xəstəliklərə və stressə qədər. İtkilərin qarşısını almaq üçün arı ailələrinə vaxtında qulluq etmək, onlara rahat şərait yaratmaq və xarici təhlükələrdən qorumaq vacibdir.
Düzgün baxım və diqqətli müşahidə ilə arıların uçub getmə riskini minimuma endirmək və arı yeşiyinin məhsuldarlığını qorumaq mümkündür.
