Amerika çürüməsi: simptomlar, profilaktika və müalicə

Amerika çürüməsi: simptomlar, profilaktika və müalicə

Amerika çürüməsi (American Foulbrood, AFB) arı ailələri üçün ən təhlükəli və sürətlə yayılan bakterial xəstəliklərdən biridir. Bu xəstəlik arı sürfələrini yoluxdurur, ailələri zəiflədir və nəzarət edilmədikdə tam məhvə səbəb ola bilər. Xəstəliyin törədicisi Paenibacillus larvae bakteriyasıdır. Onun sporları çox davamlıdır və pətəkdə illərlə qalaraq infeksiya mənbəyi kimi fəaliyyət göstərə bilər.

Bu məqalədə Amerika çürüməsinin simptomlarını, onun qarşısını almaq üçün tədbirləri və effektiv müalicə üsullarını araşdıracağıq.

Amerika çürüməsinin simptomları

Xəstəliyin erkən diaqnozu onun yayılmasının qarşısını almaq üçün çox vacibdir. Amerika çürüməsinin əsas əlamətləri bunlardır:

🔹 Qaranlıq, batıq və deşikli gözlüklər – yoluxmuş sürfələrin qapaqları çökmüş və ya yırtılmış olur.
🔹 Pis qoxu – pətəkdən kəskin, çürük qoxu gəlir.
🔹 Yapışqan və uzanan çürümüş kütlə – yoluxmuş sürfə çöp və ya kibrit çöpü ilə yoxlanıldıqda uzun ip kimi uzanır.
🔹 Pətəkdə nizamsızlıq və boş hüceyrələr – normal inkişaf etməyən sürfələr ölüb pətəkdə qarışıqlıq yaradır.

Dəqiq diaqnoz üçün laborator analizlər və ya ekspress-testlər istifadə edilə bilər.

Profilaktika: xəstəliyin qarşısını necə almaq olar?

Amerika çürüməsinə qarşı ən yaxşı müdafiə tədbirləri bunlardır:

✅ Təmiz və sağlam arı ailələri almaq – yeni pətəklər və arılar alarkən, onların sağlam olduğundan əmin olun.
✅ Pətək avadanlıqlarının dezinfeksiyası – çərçivələri və alətləri mütəmadi olaraq oddan keçirin və ya antiseptik məhlullarla yuyun.
✅ Köhnə şanları dəyişmək – yoluxma riskini azaltmaq üçün hər il çərçivələrin bir hissəsini yeniləmək lazımdır.
✅ Zəif arı ailələrini gücləndirmək – zəif koloniyalar infeksiyaya daha həssasdır.
✅ Bal oğurluğunun qarşısını almaq – digər arıların pətəyə girməsini məhdudlaşdırmaq üçün girişləri daraltmaq lazımdır.
✅ Antibiotiklərdən yalnız nəzarət altında istifadə etmək – mütəxəssis məsləhəti olmadan antibiotiklərdən istifadə yoluxmanı aradan qaldırmaya bilər və bakteriyaların müqavimətini artırar.

Amerika çürüməsinin müalicəsi

Əgər xəstəlik artıq yayılıbsa, aşağıdakı tədbirlər görülməlidir:

1️⃣ Yoluxmuş pətəkləri təcrid edin – xəstə arıları sağlam ailələrdən ayırın.
2️⃣ Çərçivələri və yoluxmuş pətəkləri yandırın – xəstəliyin mənbəyi tam məhv edilməlidir.
3️⃣ Pətəkləri və avadanlıqları dezinfeksiya edin – payaq lampası ilə yandırmaq və ya antiseptik məhlullarla təmizləmək effektiv üsuldur.
4️⃣ Antibiotiklərdən istifadə edin – yalnız baytar nəzarəti altında oksitetrasiklin və tilozin kimi dərmanlardan istifadə edilə bilər.
5️⃣ Arıları yeni və təmiz pətəyə köçürün – “Silkələmə” metodu ilə yoluxmuş arılar təmiz çərçivələrə köçürülə bilər.

Nəticə

Amerika çürüməsi çox təhlükəli xəstəlikdir və müalicəsi çətin ola bilər. Buna görə də, ən yaxşı strategiya xəstəliyin qarşısını almaqdır. Arı ailələrinin mütəmadi yoxlanılması, təmizlik tədbirlərinin görülməsi və sağlam pətəklərin yaradılması xəstəliyin yayılmasının qarşısını almağa kömək edəcək.